Op pad in de Stad: ‘Filmbeelden zeggen meer dan woorden’
Kim van der Werff, programmeur bij Focus Filmtheater, wilde al langer een programmaraad met azc-bewoners. Samen met Niloofar Azimian (van Beautiful Mess Arnhem & documentairemaakster) gaf ze deze raad vorm. In oktober kwamen de leden voor het eerst samen. Hun doel? Films van over de hele wereld kiezen met universele thema’s die de kijker een ander perspectief bieden. Leden van de programmaraad leiden de film in en na de film gaan ze in gesprek met bezoekers in de zaal.
Mahbas
Shehadeh uit Palestina vertelt voorafgaand aan de eerste film van de raad, Mahbas, dat hij in de filmraad zit vanwege zijn liefde voor film én omdat hij het belangrijk vindt dat Arnhemmers van hier en ver elkaar ontmoeten. Naast de filmraad, host hij avonden bij A Beautiful Mess waar bijvoorbeeld samen met buurtbewoners en andere Arnhemmers wordt gekookt, bingo wordt gespeeld, muziek wordt gemaakt. Daarnaast prijst hij zich gelukkig met zijn baan als bartender. Hij vindt de film van vanavond krachtig. ‘Het laat zien dat mensen met racistische standpunten de keus kunnen maken om anders te gaan denken, elkaar te accepteren. Maar of ze dat in het verhaal ook écht zullen doen … dat is een verrassing.’
Filmbeelden zeggen meer dan woorden
Samen met de Egyptische Mai leidt Shehadeh de film in. Mai vertelt, voordat ze het podium opgaat, dat ze hartstikke druk is met vrijwilligerswerk. ‘Dat vind ik belangrijk, omdat het me helpt om te integreren. Ik zit in de programmaraad omdat films vaak zo’n goed beeld geven van een land of een cultuur. Veel beter dan je ooit in woorden kunt uitdrukken.’
‘If the way doesn’t go right, it has to go left’
Ook de andere leden van de programmaraad doen mee om hun integratie te bevorderen, mensen te leren kennen, een netwerk op te bouwen. Zoals Daron uit Syrië. Hij was al vrijwilliger bij Focus en via Niloofar hoorde hij van de raad. ‘Ik doe mee!’ riep ik meteen. ‘Ik ben dol op films. Ze geven me de mogelijkheid om even te ontsnappen aan de werkelijkheid. Daarnaast ben ik ervan overtuigd dat je kansen moet grijpen die op je pad komen. In Damascus ben ik afgestudeerd als geoloog. Maar als er hier iets heel anders op me wacht, ga ik daarvoor. ‘If the way doesn’t go right, it has to go left.’
De Filmraad
‘Je moet je steentje bijdragen aan de gemeenschap’
Collega-lid Samira (ze woonde zowel in Libanon als in Syrië) knikt. ‘Vanaf het moment dat je besluit om te vluchten, moet je integreren. Je kunt niet achterover leunen en dan klagen dat er niks gebeurt. Je moet je steentje bijdragen aan de gemeenschap waarin je bent. Ik kook en eet graag samen, omdat je daarmee veel van elkaars gebruiken en cultuur te weten komt. Dit project helpt me om mensen te leren kennen. Bovendien bouwen deze films een brug tussen verschillende culturen. Het geeft je stof om samen over te praten en zorgt voor wederzijds begrip.’
Samira
‘Samen met Arnhemmers van hier en ver vertellen we een ander verhaal voor de toekomst’
Mensen als ménsen zien
Tijdens het napraten bij Arabische koffie, zoete koekjes en pepernoten, zegt een man: ‘Het ging heel weinig over politiek en dat was een verademing. Het zorgde dat je de mensen als ménsen ging zien. Zonder te denken: ik ben voor of tegen. Je ziet de bekrompenheid in van vooroordelen.’ Een vrouw, die vrijwilliger is bij Vluchtelingenwerk: ‘Eigenlijk hoeven de mensen die de film zien ‘m niet te kijken. Die staan wel open voor verbinding. En de mensen die ‘m zouden moeten zien, kijken ‘m niet. Maar ik vond de film prachtig. Haar Syrische collega besluit: ‘Mensen zouden moeten leren van deze film. Stop met elkaar dwars te zitten. We zijn allemaal mens. Punt.’