Shaheera vond met Ruimtekoers en Verre binding haar draai in Nederland

Wegkruipen helpt niemand

In het azc waar ze terecht kwam, dwong ze zichzelf vanaf het begin om bezig te zijn. Om op die manier zoveel mogelijk mensen te leren kennen, de taal te oefenen en een netwerk op te bouwen. ‘Je moet laten zien wie je bent en wat je kunt, dan ontmoet je mensen die je verder kunnen helpen. Met in een hoekje wegkruipen, kom je nergens’, vertelt ze. Maar hoe vrolijk en enthousiast Shaheera van nature ook is, ze had het bij vlagen erg moeilijk. ‘In een azc kom je in een kleine ruimte samen met mensen uit allerlei werelddelen, die nare dingen hebben meegemaakt, gespannen zijn, familie en geliefden missen en onzeker zijn over hun toekomst. Alles is verschillend, je spreekt elkaars taal niet, je hebt andere gewoonten, een andere cultuur.’

Kunst als universele motor

Ondanks de onzekerheid en het verdriet dat dit opleverde, koos Shaheera ervoor om naar buiten te stappen, het avontuur tegemoet. Bij een van de eerste activiteiten waaraan ze meedeed, samen met buurtbewoners koken in Immerloo, stelde een bekende haar voor aan iemand van Ruimtekoers. ‘Toen kreeg ik de kans om daar als vrijwilliger te werken. Ik ben van huis uit grafisch ontwerper. Toen ik hoorde dat Ruimtekoers kunst en cultuur als werkvorm gebruikt, werd ik helemaal enthousiast. Kunst is iets universeels; iedereen kan er op zijn eigen manier iets mee. Ik weet dat het mensen blij maakt, de kans geeft om emoties te verwerken en stress kan helpen verlichten. Het is belangrijk om zelf te kunnen creëren, bezig te kunnen zijn met materialen, kleuren, verschillende kunstvormen. Dat geeft een positieve vibe. Als je het samen doet, leer je elkaar gemakkelijker kennen, je hebt letterlijk en figuurlijk stof tot praten (al is het soms met handen en voeten) en je inspireert elkaar. Je wereld wordt groter.’

Het omarmen van het positieve

Ze begon met posters en flyers vertalen in Perzisch, ging samen met anderen van deur tot deur mensen in de buurten uitnodigen en enthousiasmeren om mee te doen met een project. Ze kookte vier maanden mee met een groep van hier en ver. Het maakte haar sterker. ‘Ik ontmoette mensen, ik integreerde, voelde me weer lichter worden, werd zekerder van mezelf. Op straat herkende ik mensen en zij mij. De mensen die ik leerde kennen, maakte dat ik steeds duidelijker mijn doel voor ogen kreeg: hier een goed leven voor mezelf opbouwen.’ Ondanks hobbels als opgelegde, onbegrijpelijke verhuizingen naar andere azc’s en weer terug, administratieve kronkels en het gevoel geen mens te zijn, maar een nummer of erger nog, een nobody, lukte dat. Ze hield haar hoofd recht en wist steeds het positieve en het fijne te omarmen.

Veilig geland

‘Door mijn vrijwilligerswerk, het feit dat ik creatief kon bezigzijn en daarin mijn uitlaadklep had, het netwerk dat ik daardoor opbouwde én dankzij de hulp en inspanning van heel veel lieve mensen en mijn eigen doorzettingsvermogen, ben ik waar ik nu ben. Ik heb inmiddels mijn status, ik woon bij twee ontzettend fijne mensen, Ria en Peter. Ik roep heel vaak: ‘Ik hou van jullie.’ Via Take Care B&B ben ik bij hen terecht gekomen, zij zijn een beetje mijn reserveouders. Binnenkort krijg ik voor het eerst mijn eigen plek, een appartementje in Presikhaaf. Ik heb een relatie met een Nederlandse jongen, met een familie waarin ik meer dan welkom ben. Ik werk, in een restaurant, en – niet meer als vrijwilliger, maar betaald – voor Ruimtekoers! Als maker ben ik onder meer betrokken bij het project Verre binding, in een creatieve studio met mensen van hier en ver. Heel tof!’

Een wandelend voorbeeld

Shaheera is elke dag dankbaar voor de kansen die ze kreeg, alle lieve hulp en aanmoediging van zoveel betrokken mensen. Ze voelt zich een ‘wandelend voorbeeld’ dat laat zien dat je met hard werken en de juiste energie in een nieuw land een nieuw leven kunt opbouwen. Ze helpt anderen om hetzelfde te doen.

‘Ik voelde me soms bijna niet-bestaand, een speelbal die willekeurige kanten op werd geschopt. Dat kan verlammend werken. Daarom laat ik nieuwkomers voelen dat ze welkom zijn, dat ik ze begrijp. Ik wil het open gooien, hen laten merken dat ik ze als mens en nog belangrijker – als gelijke – ervaar. Dat de asielprocedure ‘maar’ een procedure is waar je doorheen moet, je bent niet de procedure. Als ik voor Ruimtekoers in een creatieve studio als maker aan de slag ben met oude en nieuwe Arnhemmers, is dat het eerste waar ik mee bezig ben: dat we als gelijken aan tafel zitten. Dat het helemaal niks uitmaakt of je in een azc woont of ergens in een huis. Het gaat erom dat we samen lekker werken, materialen en technieken uitproberen en van elkaar leren, dat we talenten ontdekken, dat iedereen zich verder kan ontwikkelen en niet stilstaat. Want dat is waar het begint. Dan hoop ik dat mijn vuur bij hen een lichtje ontsteekt. En dat voor hen datzelfde balletje gaat rollen …’